میں مال روڈ تے پنجابی قوم پرستاں دے نال ساں جنہاں نے پنجاب دی اسمبلی دے سامنے اپنا کیمپ لا رکھیا سی، اینہاں دے گلاں چ زعفرانی رنگ دے مفلر سن جیہڑااوہناں نے میرے گلے چ وی پا دتا۔ میرا عمار شاہ پنجابی تے دوجے قوم پرستاں دے نا ل وریاں دا تعلق اے۔ ایہہ لوکی ہر ورے اِکی فروری نوں ماں بولی دیہاڑ تے نکی موٹی کوئی نہ کوئی ایکٹی ویٹی ضرور کردے نیں تے ایدے نال نال سوشل میڈیا تے وی کوئی نہ کوئی مُدا چُکی رکھدے نیں۔
عمار شاہ تے اوہناں دے یار بیلی پنجابی نیشنل موومنٹ دی تنظیم سازی کر رئے نیں (ہورے پنجابی چ تنظیم سازی نوں کی کہندے نیں، اک تے نون لیگی طلال چودھری نے تنظیم سازی دا مطلب تے مفہوم ہی بدل کے رکھ دتا اے، ایہہ لفظ دھیان چ آندیاں ای پُٹھیاں پُٹھیاں گلاں دماغ چ آن لگ جاندیاں نیں)، او مینوں دس رئے سی کہ اوہناں نے پنجاب دے ضلعیاں توں پنجابی دے راکھے اکٹھے کر لئے نیں۔ اوہناں دی تنظیم ہُن بلدیاتی انتخابات چ ونڈ پائے گی تے نون لیگ دے نال نال پی ٹی آئی نوں وی وخت پا دوے گی۔
مینوں اوتھے راشد محمود جئے وڈے پرمنے اداکار نوں ویکھ کے وی خوشی ہوئی۔ ایہہ ستر وریاں توں وی ودھ دا نوجوان ہالے بھی بانس دے بوٹے ورگوں سِدا کھڑا ہوندا اے تے ساہڈے جئے جوانی نوں اللہ حافظ کہندیاں دی ہمت ودھا دیندا اے۔ میرے بوہت سارے سوالاں دا بھار تے مظہر امین بٹ نے چُک لیا جیہڑے تاجراں دے لیڈر نیں تے چٹی داڑھی دے نال اوہنے ای شوخے تے پھرتیلے نیں جیویں کوئی سولہ وریاں دا منڈا کھنڈا ہوندا اے۔ مینوں لگیا کہ اوہناں نے اپنا کوئی یوٹیوب چینل وی بنا لیا اے کہ اوہناں نے اپنا نیلے رنگ دا مائیک میرے مونہہ دے اگے وی کر دتا۔
میرے تے پنجابی بھراواں دے نال سوال وی بڑے سوکھے سن کہ سوہنیو تے مترو، اے دسو، پنجابی دا دشمن کیہ کوئی سندھی اے، بلوچی اے یا پٹھان اے۔ پنجابی دے دشمن تے خودد پنجابی نیں۔ تسی آکھدے او کہ پنجابی تہاڈی ماں بولی اے مگر ہر او ماں جِیدے بندے دے کول چار پیسے آجا ندے نیں او اپنے بچیاں دے نال پہلے اردو تے فیر ودھ پیسیاں نال انگریجی بولنا شروع کر دیندی اے۔ جدوں ماں دی بولی ہی پنجابی نہیں رہی تے تسی کیویں آکھدے او کہ پنجابی ماں بولی اے۔
حال تے ایہہ وے کہ پنجابی گالاں تے جگتاں دی زبان بن کے رہ گئی اے، ایہدا تعارف ہُن بلھے، فرید تے وارث دی زبان دے طور تے نئیں بلکہ امانت چن دی زبان دے طور تے ہوندا اے۔ مینوں ایہدا جواب دِتا گیا کہ امانت چن دا ناں پنجابی لئی کوئی شرم آلی گل نئیں بلکہ او تے پنجابی دا راکھا اے۔ میں پچھن رہیا سی کہ پنجاب دے سکولاں دے وچ پنجابی نہیں پڑھائی جاندی ایہدی ذمے داری کدے تے آندی اے جدوں کہ سندھ چ سندھی پڑھائی جاندی اے تے خیبرپختونخوا چ پشتو۔
میں سچی گل آکھاں کہ سندھی اپنا کلچرل ڈے بوہت جوش و خروش نال مناندے نیں، اینے جوش و خروش دے نال کہ میں پنجاب چ بہہ کے اوہناں دی اجرک دے گیت گان لگ پیناں آں لیکن پنجاب دی ثقافت دے دن کا مینوں وی نئیں پتا کہ کدوں ہوندا اے۔ پنجابی دے بھیہڑے حالاں دا اندازہ ایس توں لاؤ کہ ایس ویہلے پنجابی دا کوئی مقبول ٹی وی چینل نئیں تے پنجابی دا اخبار وی اپنی موت آپ مر چکیا۔
ساہڈے سامنے پنجاب دی اسمبلی سی پر کڈی شرم آلی گل اے کہ ایہدا سپیکر پنجاب دا جٹ پتر پرویز الٰہی اے جیہڑا پنجاب دا وزیراعلیٰ وی رہیا اے پر ایس اسمبلی چ پنجابی چ تقریر نئیں سکدی۔ پرویز الٰہی نے پنجابی زبان واسطے اک ادارہ پلاک، دے ناں دے نال ضرور بنایا اے جیہدا اوہناں نوں کریڈٹ جاندا اے پر پنجابی واسطے بوہت کچھ ہونا باقی اے۔ پلاک، دی جند جان صغریٰ صدف اے جیہڑی اک وڈی بیماری کٹ کے واپس آ ئی اے۔
سوہنا رب اوہنوں سلامت رکھے کہ اوہدی وجہ دے نال پنجابی زبان تے ثقافت دے زخماں تے مرہم رکھیا جا رہیا اے۔ واپس سیاست تے آواں، مینوں پنجابی معاف کرن تے آکھاں کہ اوہناں چ بطور قوم غیرت تے حمیت دا کافی گھاٹا اے۔ پاکستان بنان واسطے وی پنجابیاں ای نے سب توں ودھ کے قربانی دتی سی کہ اپنی دھرتی ای نئیں بلکہ اپنے لہو دے رشتیاں تک دی ونڈ پا دتی سی۔ اج میں ویکھدا آں کہ کرتار پور تے عشریاں دے وچھڑے ہوئے جھپیاں پاندے نیں تے میریاں اکھاں وی بھر آوندیاں نیں، پاکستان کدے پنجابیاں دے احسان تے قربانیاں دا بھار نئیں لا سکدا پر ظلم تے اے وے کہ پنجاب دی دھرتی نوں اک واری فیر پنجابی دے لہجے بدلن دی کھپ پا کے ونڈیا جا رہیا اے۔
ایدے تے او جماعتاں چھریاں تیز کر رہیاں نیں جنہاں دی طاقت دوجیاں صوبیاں چ اے تے او پنجاب دی طاقت نوں توڑنا چاہندیاں نیں جیویں پی ٹی آئی تے پیپلزپارٹی۔ مینوں افسوس اے کہ نون لیگ وی پنجاب دا مقدمہ نئیں لڑ دی بلکہ دوجیاں توں ودھ کے اینوں توڑن واسطے کلہاڑیاں کڈھ لیندی اے۔ مینوں کہن دیو کہ پنجاب سیاسی طور تے بانجھ رہیا اے، پنجاب دے جمے پتر پاکستان دے پتر بن جاندے نیں تے پنجاب دی پہچان تے شرمندے ہوندے رہندے نیں۔
مینوں پنجابیاں نال شکوہ اے کہ پیپلزپارٹی نے پنجاب تے منظور وٹو تے نکئی تے پی ٹی آئی نے عثمان بزدار جئی قیادت مسلط کر دتی مگر مجال اے کہ کسی پنجابی نے چوں وی کیتی ہووے۔ پنجابی دے راکھے مینوں دس رئے سی کہ پنجاب دے سکولاں چ پنجابی پڑھائی جان دا فیصلہ ہو گیا اے پر مینوں نئیں پتا کہ ایدے تے کدوں عمل ہوئے گا کیونکہ ہالے تک ایسی کوئی گل سامنے نئیں آئی کہ پنجاب حکومت نے سکولاں چ پنجابی پڑھان واسطے استاداں دی بھرتی دا کوئی اشتہار دِتا ہووے۔
میں سمجھدا واں کہ پنجابی نوں ایس ویہلے سکھ بھراواں نے انٹرنیشنل بولی بنایا ہویا اے ورنہ ساہڈے پنجابی تے گلابی اردو تے گندی انگریجی بول لیندے نیں مگر پنجابی بولدیاں شرم آندی اے حالانکہ جدوں غصہ آوے تے ساریاں دے اندروں پنجابی ای نکلدی اے۔ پنجاب دی ونڈ کا وڈا گھاٹا پنجابی نوں ای پیا اے، ہن انڈیا تے پاکستان دے پنجابی اک دوجے دی پنجابی پڑھ نئیں سکدے کہ ایک پاسے شاہ مکھی رسم الخط اے تے دوجے پاسے گورمکھی پربولی اک ای اے، ابرار الحق توں جواد احمدتکر نیں جدوں کوئی سپر ہٹ البم دینا ہوئے تے پنجابی گانے ای گاندے نیں۔
سچ تے ایہہ وے کہ انڈین سکھ ای نیں جیہڑے کیری آن جٹا تے اینج دیاں دوجیاں سپر ہٹ فلماں بنائی جارئے نیں ورنہ اسی تے اک ویہلے پنجاب دی پہچان گنڈاسے نوں بنا دتا سی۔ مینوں آکھن دیو کہ پنجابی محبت دی زبان زیادہ اے تے جینوں شک ہوئے او ساہڈے صوفی بزرگاں دا کلام پڑھ لووے۔ چیئرنگ کراس تے موجود دوستاں دا کہنا سی کہ اصل مسئلہ پیسیاں دا اے کہ جدوں لوکاں توں پتا ہوئے گا کہ پنجابی پڑھن نال نوکری نئیں ملنی تے فیر او پنجابی کیوں پڑھن گے۔
میرا خیال اے کہ اے مسئلہ ہُن اردو نال وی ہوندا جا رہیا اے۔ میں سوشل میڈیا تے ویکھدا آن جس طرح اردو دی لت تروڑی جاند ی اے۔ کڈی بھیڑی گل اے کہ ساہڈے بچے نہ اردو چ چنگے نیں نہ انگریجی چ تے نہ ہی اوہناں دیا ماواں اوہناں دے نال پنجابی بولدیاں نیں۔ پنجاب دے شہراں چ عجیب گلابی جئی نسل تیار ہو رئی اے جدے اپنی مٹی دے نال کوئی رشتہ ای نئیں۔
مینوں دسو کدی اوہناں بوٹیاں تے وی پھُل تے پھل لگے نیں جیناں دیاں جڑاں ای ناں ہون پرساہڈے پاکستانی پنجابی، پنجابی ہون تے شرمندے نیں، اینہاں دا ویری کوئی دوجا نئیں، اے اپنے ویری آپ نیں۔
